1-15 OCAK 2024

Detaylar

• 2024 yılına büyük umutlar ve güzel beklentiler içerisinde girilirken, daha ilk haftalarda yaşanan olaylar bu yılın da zor geçeceği fikrini pekiştirdi. Yılın ilk günlerinde Japonya’da meydana gelen deprem tüm dünyayı sarstı. Yaşanan 7,6 büyüklüğündeki deprem bölgedeki birçok yerleşim yerinde hissedilirken 78 kişinin ölümüyle sonuçlandı ve sayının artması endişelerini beraberinde getirdi. Deprem sonrası tsunami uyarısı yapıldı ancak kötü bir durumla karşılaşılmadı. Japonya’da deprem sonrası ciddi bir yıkımın yaşanmaması, ülkenin depreme ne kadar hazırlıklı olduğunu göstermektedir.

• Yılın ilk haftasında İran’dan gelen bombalı saldırı haberleri de gündemde önemli yer tuttu. İki noktada gerçekleşen ve 89 kişinin ölümüyle sonuçlanan bombalı saldırıları IŞİD üstlendi. İran, IŞİD’in yaptığı saldırıya misilleme yapacaklarını öfkeyle dile getirdi ve Pakistan sınırında IŞİD noktalarına saldırılarda bulunabileceğini dolaylı yoldan aktardı.

• Çin, yeni yıla girer girmez bazı gümrük tarifelerinde düzenlemeler yaptı. Yurtiçi piyasada tedariki sınırlı olan ürünlerin ithalatını teşvik etmek adına düzenlemeye gidilirken, bu ürünlerin üreticileri için üretim maliyetlerinin azalmasına ve iç arzda yaşanan tıkanıklığın çözülmesine olanak sağladı. Benzer tarife düzenlemeleri ile birçok ülkenin Çin pazarına girmesine olanak tanındığı belirtilirken, bu sayede diplomatik ilişkilerin geliştirilebileceği belirtildi.

• Yemen açıklarında Husi güçlerinin, konteyner gemilerine yönelik saldırıları devam ediyor. Bu rotanın tehlikeli olması sebebiyle birçok geminin rotalarını Ümit Burnu gibi uzun ve meşakkatli yollara çevirmesi doğrudan nakliye masraflarını artırdı. 2023 yılı Kasım ayında 40 metrelik bir konteynerin gönderme maliyeti yaklaşık 1.400 dolar iken, bu ücret 2.600 dolara kadar yükseldi. Maliyetlerin artmasının yanı sıra, birçok denizcilik şirketinin hisse değerleri de artışa geçti.

• Günümüzde yaşanan savaşların sayısı ve yöntemleri eski dönemlere nazaran büyük ölçüde değişmiştir. Eskiden bir taraf savaşa girmeden önce savaş ilan ederken, günümüzde uçaklar ansızın havalanmakta ve bombalama yapılmaktadır. Küresel çaptaki savaşlar 1990-2000’li yıllar arasında azalma eğilimi gösterse de 2012 yılından günümüze aralıksız şekilde artmaya devam ediyor. 2024 yılında izlenmesi gereken savaşlar ve çatışmalar ise; Gazze, Geniş Çaplı Orta Doğu Savaşı, Sudan, Ukrayna, Myammar, Etiyopya, Sahel, Haiti, Azerbaycan-Ermenistan ve ABD-Çin’dir.

• Cranfield Üniversitesi’nde görevli bazı bilim insanları ve alanında uzman ekolog ve arkeolog ekip, küresel çapta okyanus altında yatan batık gemilerin deniz altı ekosistemine olan etkisi üzerine bir araştırma gerçekleştirdi. Elde ettikleri bulgularda su altı gemi enkazlarının küçük organizmalardan büyük deniz canlılarına kadar birçok canlıya ev sahipliği yaptığı; mikroorganizma, algler, mercanlar ve süngerler gibi omurgasız canlıların çoğalmasına da yardımcı olduğu görüldü.