1-15 ŞUBAT 2024

Detaylar

• Çin hisse senetlerinde uzun zamandır devam eden düşüş trendi, emlak kriziyle daha da şiddetlenmiştir. Çin hisse fiyatlarını takip eden endeksler, 2023 yılını kötü geçirmekle kalmayıp geçtiğimiz ayda da düşmeye devam etmiştir. Covid-19 sonrası ekonomik büyüme beklentisi ile Çin’e yatırım yapan yatırımcıların hayal kırıklıkları artmıştır. Sermaye akışının tersine dönmesi, yatırımcıların fabrikalarını Çin’den uzaklaştırması ve yaklaşık %90 yatırımcının ülkeden ayrılmaya yönelmesi geçen sene yabancı yatırım oranında büyük bir düşüş yaşanmasına neden olmuştur.

• Bazı kesimler, 2000’li yılların başında başlayıp 2007-2009 küresel mali krizine kadar süren hammadde fiyatlarındaki artışın tekrar yaşanacağını ve Batı’nın yeşil enerjiye geçişiyle hızlı bir toparlanma göstereceğini düşünmektedir. Ancak elektrikli araçlar için hayati önem taşıyan hammadde fiyatlarındaki artış, dünyanın dört bir yanındaki politikacıları yeşil dönüşümün maliyetleri konusunda endişelendirmeye başlamıştır. Bu endişe bazı ülkelerde yeşil dönüşüm için atılacak adımların ertelenmesine neden olmuştur.

• Çin’in Bir Kuşak Bir Yol Projesi’nin (BRI) birinci hedefi ekonomik büyümeyi desteklemek ve sürdürülebilirliği arttırmak için yeşil enerji projelerine odaklanmaktır. Bu hedef doğrultusunda çevresel sürdürülebilirlik ve ekolojik bilinçle entegre olan projelerin ağırlık kazanması beklenmektedir. BRI aynı zamanda katılımcı ülkeler arasındaki lojistik engelleri azaltacak, mal, hizmet, sermaye akışını artıracak projelerle; ticareti kolaylaştırmak, ulaşım altyapısını geliştirmek ve ekonomik büyümeyi desteklemek için önemli adımlar atmaktadır. BRI projesi aldığı eleştirilere rağmen sağladığı dayanışma sayesinde; barış, güvenlik, refah ve ilerleme adına önemli bir vizyonu temsil etmektedir. 

• Karteller uyuşturucu ticareti ve insan kaçakçılığından büyük bir kar elde etmekte, fonlarını da kısa vadede bölgelerini sağlamlaştırmak, uzun vadede ise ABD’deki faaliyetlerini genişletmek için kullanmaktadır. ABD sınırında yasadışı göç, oldukça fazladır ve göçmen kaçakçılığı yalnızca karlı olmakla kalmamakta, aynı zamanda uyuşturucu ticaretinin ilerlemesine de yardımcı olmaktadır. Temsilciler Meclisi İç Güvenlik Komitesi'nin yakın zamanda yayınladığı rapora göre, son üç yılda Amerika’daki yasadışı uyuşturucu miktarı trajik sonuçlara yol açacak miktara ulaşmıştır. Bu durumda Biden'ın kartelleri zenginleştiren felaket sınır ve göç politikalarında cesur değişiklikler yapması gerekmektedir.

• Pentagon’un bölgedeki Amerikan güçlerine yapılan saldırıları yönetmekle suçladığı, İran destekli bir milis olan Kataib Hizbullah'ın lideri ve iki korumasının bulunduğu araca Irak’ta insansız hava aracıyla saldırı düzenlenmiştir. Joe Biden, saldırıların kendilerine yapılan saldırılara karşı bir cevap olduğunu söylemiştir. Amerikan askerlerine yönelik saldırılardan sorumlu tutulan bir diğer grup olan Harakat al Nujaba ise açıklama yayınlayarak kendilerinin de karşılık vereceğini vurgulamıştır. 

• Hindistan'ın yurt içi fiyatları düşürmek amacıyla 2023 yılı Temmuz ayında pirince getirdiği ihracat kısıtlamalarının etkisi, küresel pirinç piyasalarında hissedilmeye devam etmektedir. Küresel arzın belirsiz olduğu ortamda, Hindistan'ın ihracata getirdiği kısıtlamalar piyasadaki stresi artırmıştır. Güney ve Güneydoğu Asya ile Sahra Altı Afrika'daki ithalatçı ülkeler zor durumda kalırken, Vietnam ve Tayland gibi önemli pirinç ihracatçısı ülkeler El Niño'nun etkileri nedeniyle alternatif kaynaklar aramak zorunda kalmıştır.

• Gazze’deki 2,2 milyon Filistinli, uluslararası ölçekte belirlenen kriz seviyesindedir. Çatışmalardan önce Gazze’de seralarda sebze, meyve yetiştirilip küçük ölçekli hayvancılık faaliyetleri gerçekleştirilirken, çatışmalar nedeniyle bu alanların çoğu yok olmuştur. Çatışmalar devam ettiği sürece Filistinlilerin karşılaştığı açlık ve kıtlık gibi gıda güvenliği sorunları artacaktır. Sorunlu bölgelerdeki gıda güvenliğini sağlamakla yükümlü olan Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)’nün, gıda kaynaklarını korumak ve üretimde sürdürülebilirliği sağlamak için gerekli girdileri sağlaması gerekmektedir.