shape
shape

16-29 ŞUBAT 2024

16-29 Şubat 2024

Dünya Ne Konuşuyor Raporları

“Dünya Ne Konuşuyor?” (DNK) Raporlarımız; Ekonomi, Politika, Çevre, Sosyal ve Teknoloji olmak üzere beş ana başlıkta ayda iki defa okurlarıyla buluşmaya 2024 yılında da devam ediyor. DNK Raporları üyelere özel gönderilmekte olup, üç ay önceki raporlar web üzerinden genel erişime açık halde paylaşılmaktadır.

Detaylar

  • Önümüzdeki on yıl boyunca ABD hükümetinin faiz ödemeleri için 1 trilyon doların üzerinde harcama yapması planlanıyor. Pandemi sonrasında faiz oranlarının %5’i aşan yüksek seviyelere çıkması, ihraç maliyetinin de artmasına neden oldu. ABD hükümetinin borcunu ödeme konusunda daha fazla harcama yapması, açığı kaçınılmaz olarak artıracaktır.

 

  • ABD İşçi İstatistikleri Bürosu tarafından hesaplanan konut maliyetlerinin kendine özgü yöntemi, Tüketici Fiyat Endeksi’nde (TÜFE) o kadar büyük bir paya sahip ki, yaklaşık iki yıldır diğer her şeyin önüne geçmiş durumda. Veriler, Temmuz 2022'den Ocak 2024'e kadar konut için ortalama TÜFE enflasyon oranının %7 olduğunu ancak diğer her şey için ortalama enflasyon oranının sadece %1,2 olduğunu gösterdi. Ocak ayında, konut için bildirilen yıllık enflasyon oranı %6,9 iken, diğer her şey için enflasyon %1,6 olmuştur.

 

  • 2023'e gelindiğinde, ABD'nin sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatının %60’ından fazlası Avrupa'ya gidiyordu. Sürekli bir akış, Avrupa'nın enerji güvenliğini sürdürmek için hayati önem taşımaktaydı. Beyaz Saray'ın 26 Ocak'taki kararının yeni LNG ihracat lisanslarını durdurması, doğudan gaz akışlarının yeniden açılmasını teşvik edecek olumsuz bir sinyal göndermişti. ABD'nin LNG ihracatını sınırlama çağrısının büyük bir kısmı, iklim endişelerinden kaynaklıydı.

 

  • S&P 500 şirketlerinin yaklaşık %80'i dördüncü çeyrek kazançlarını açıkladı. Pek çok yatırımcı ve uzman şu anda iyi durumda olan tek hisse senedinin "Muhteşem 7" (Apple, Alphabet, Amazon, Meta Platformlar, Microsoft, NVIDIA ve Tesla) olduğuna inanmakta. Bu teknoloji devleri piyasanın ağır yükünün büyük bir kısmını taşımakta. Ticari gemiler Kızıldeniz'in Husiler tarafından kontrol edilen sularını atlayarak Ümit Burnu çevresindeki daha uzun ama daha güvenli rotayı kullanmaya devam ettiği için nakliye maliyetleri 15 ayın en yüksek seviyesine çıktı.

 

  • İsveç'in NATO'ya katılma kararı, Avrupa'daki güvenlik dinamiklerini etkileyecek bir adım olarak görüldü. Uzmanlar, NATO'nun genişlemesinin Avrupa'nın güvenliğini tehlikeye atabileceğini belirtmekteler. Rusya ile Ukrayna arasındaki çatışmada faydalı olabileceği düşünülen İsveç'in NATO'ya katılımı, aslında ABD'nin Avrupa ülkelerine kurduğu bir tuzak olarak da değerlendirilmekte. ABD'nin NATO'ya yönelik politikası, Avrupa'nın bağımsızlığını ve güvenliğini tehlikeye atabilir.

 

  • Avrupa Birliği'nin Kızıldeniz'deki deniz taşımacılığını koruma konusundaki kararsızlığı, Husi saldırıları ve bölgedeki gerilimle birlikte arttı. Aspides Operasyonu gibi girişimler, AB'nin deniz gücünün zayıf olduğunu ve istikrarlı bir deniz güvenliği sağlayıcısı olma hedefine ulaşamadığını gösterdi. Husilerin Bab El-Mendeb Boğazı'nda yaptığı saldırılar, AB'nin harekete geçmesini gerektiren bir krize neden oldu. Bu durum, AB'nin deniz güvenliği stratejisi ve operasyonel kapasitesindeki eksikliklerini de ortaya koydu.

 

  • Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik işgali, Ukrayna'nın tarımsal üretimini ve ticaretini olumsuz etkilemekte ve küresel gıda güvenliği için tehdit oluşturmakta. Aktif çatışmalar, tarım alanlarının terk edilmesine ve üretimde düşüşe neden oldu. Türkiye ve BM'nin aracılık ettiği Karadeniz Tahıl Girişimi sayesinde Ukrayna, tahıl ve diğer tarım ürünlerini ihraç ederek küresel gıda arzına katkıda bulundu. Ukrayna'nın tarım üreticileri, savaşın getirdiği zorluklara rağmen üretimlerine devam etmekte ve dünya genelinde tarım ürünleri kaynağı olmaya çalışmakta.

 

  • İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları devam ederken, İsrail ordusu yaklaşık 1 milyondan fazla Filistinlinin yaşadığı Refah kentini bombaladı. Uluslararası toplumlar tarafından gönderilen yardımların giriş noktası olarak bilinen Refah kentinin vurulmasının, bölgede yaşanan kayıpları daha da artıracağından endişeleniyor. Gazze’ye yönelik saldırıların artması, bölgedeki tarımsal alanların yok olmasına ve Filistinli halkın ciddi bir gıda güvensizliği ile karşı karşıya kalmasına neden oluyor. 2023 yılı Ekim ayından günümüze kadar Gazze’deki tarım alanlarının neredeyse yarısı tahrip oldu.

 

  • Yapay Zekânın ikilemli doğası incelenirken, teknolojinin çift kullanımlı olduğu vurgulanmakta. Yapay zekâ şirketlerine olan güvensizlik artarken, teknolojinin insanlığa fayda sağlama potansiyeli göz ardı edilmemekte. Yapay zekâ; sağlık, eğitim ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlarda büyük ilerlemeler sağlamakta ancak iç işleyişi belirsiz olduğundan güvensizlik de ortaya çıkmakta.

Hızlı İletişim

Konuyla ilgili merak ettikleriniz veya iletmek istedikleriniz için hemen bize yazabilirsiniz!

Diğer Raporlar