16-31 OCAK 2024

Detaylar

• Kızıldeniz bölgesinde Husilerin ticari konteyner gemilerine yönelik saldırıları sürüyor. Birçok nakliye şirketi yaşanan saldırılardan dolayı Kızıldeniz rotasını kullanmakta tereddüt ederken alternatif rota arayışına girmiştir. Alternatif rotaların her hâlükârda maliyetli olacağı ve nakliye sürelerini uzatacak olması başta nakliye şirketleri olmak üzere üreticileri de endişelendirmektedir. ABD ve İngiltere’nin Husi saldırılarına karşı yanıt vermesiyle ileride olayların nasıl gelişeceği merak konusudur.

• Çin’in otomotiv endüstrisine yaptığı yatırımlar meyvelerini vermeye başlamıştır. Araç üretiminde neredeyse Avrupalı araç üreticilerini korkutacak seviyeye gelen Çin, 2023 yılında rekor araç ihracatına imza atmıştır. Çin, 2023 yılında sadece Haitong iskelesinden 1 milyonun üzerinde araç ihraç ederek üst üste ikinci yılda da 1 milyon araç ihracatını aşmayı başarmıştır. Çin Otomobil Üreticileri Birliği’nin verilerine göre 2023 yılında %57,9’luk bir artışla toplamda 4,91 milyon araç ihracatı gerçekleşmiştir. 

• Küresel çapta petrol fiyatları jeopolitik olaylar karşısında savunmasız durumdadır. Savaşlar, tarih boyunca birçok kez petrol ve enerji fiyatlarının ciddi şekilde artmasına neden olmuştur. 1973 yılında Arap boykotu sırasında petrol fiyatları iki katın üzerinde artarak rekor kırmıştır. İsrail’deki savaşta petrol fiyatları başlangıçta 70 dolar seviyesinde iken 90 dolara kadar yükselmiş ancak ilerleyen dönemde sakinleyerek 80 dolar seviyelerine gerilemiştir. Fosil yakıt tüketiminde alternatif maddelere yönelme, Çin’in petrol talebinde yaşanan daralma ve OPEC dışı ülkelerde üretim kapasitesinin artmasıyla yedek stokun oluşmasının petrol fiyatlarının artmasını engellediği belirtilmektedir.

• 2024 yılında ABD, Japonya’nın tersanelerini kullanmak için anlaşmak yapmak istemektedir. Japonya tarafından bakıldığında tersanelerin kullanımına izin verilmesi önemli bir ekonomik kazanç sağlayacaktır. ABD’nin, Pasifik Bölgesi’nde bulunan Yedinci Filosu’nun tüm tamir, bakım ve mühimmat tedarikini Japonya tersanelerinde gerçekleştirmek istemesinin temel sebebi hem maliyet hem de zaman açısından daha tasarruflu olmasıdır. Böylece, Çin’in Tayvan’ı tehdit ettiği dönemde ABD’nin kritik öneme sahip donanması bölgede kalarak hem ihtiyaçlarını karşılayacak hem de Çin tehdidine karşı bölge ülkelerine de güvenlik sağlayacaktır.

• 2023 yılı tüm dünya için enflasyon, savaş, doğal afet vb. olaylar nedeniyle kötü geçerken 2024 yılının nasıl geçeceği konusunda çeşitli görüşler belirtilmiştir. Küresel Risk Algısı Anketi’ne katılan 1.490 risk uzmanı ile gerçekleştirilen ankette katılımcıların %54’ü yeni yılda istikrarsızlık öngörürken, %27’si ise ciddi bir türbülansa girileceğini belirtmiştir. Dünya Ekonomik Forumu Raporuna göre de önümüzdeki iki yıl içerisinde; yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon, aşırı hava olayları, toplumsal kutuplaşma, siber güvensizlik, devletlerarası silahlı çatışma, enflasyon, istemsiz göç, ekonomik gerileme ve çevre kirliliği sorunlarının tehlike oluşturabileceği öngörülmüştür.

• Yapılan bazı araştırmalar sonucunda stabil aile düzeninin, oluşabilecek suç oranlarını azaltmada önemli bir unsur olduğu ortaya çıkmıştır. Tek ebeveynli aile ortamının yoğun olduğu bölgelerde suç oranlarının %118, cinayet oranlarının ise %255 oranında arttığı görülmüştür. ABD’nin Şikago bölgesinde tek ebeveynli ailelerin bulunduğu bölgede suç oranlarının %137, ağır suç oranlarının %226 ve cinayet oranlarının da %436 daha fazla gerçekleştiği tespit edilmiştir. Araştırmalar sonucunda suç oranlarını azaltabilmek için aile değerlerini ve yapısını korumanın elzem bir konu olduğu belirtilmiştir.